معرفی رشته آمار

دیباچه:
چند سال پیش مجله “Science “به دنبال یک نظرخواهی از دانشمندان علوم مختلف 20 کشف و اختراع مهم قرن بیستم را معرفی کرد. که در میان این
اختراعات و اکتشافات علم آمار نیز پس از اختراعات مهمی مثل ترانزیستور و کامپیوتر و قبل از لیزر قرار داشت. البته حضور علم آمار در این فهرست چیز
عجیبی نیست چون جهان امروز، جهان مدیریت اطلاعات است و بخش عظیم اطلاعات نیز در هر علم، رشته، سازمان یا مرکز شامل اعداد و ارقام میشود که در
مرحله جمعآوري و تجزیه و تحلیل این اعداد و ارقام علم آمار مورد نیاز است. براي مثال هنگام آزمایش تأثیر یک داروي جدید، انتخاب یک نوع بذر در بین
بذرهاي مختلف، مقایسه کیفیت دو روش تدریس در آموزش زبان، کنترل کیفیت محصولات، تعیین حق بیمه، پیشبینی نرخ ارز، نظرسنجی و پیشبینی
انتخابات،تعیین نرخ بیکاري، تعیین شاخص هزینه خانوار، تأثیر و رابطه افسردگی بر تحصیل نیاز به تحقیقات آماري داریم.اما علم آمار که حضور بسیار
گستردهاي در زندگی ما دارد، چیست؟ علم آمار به زبان ساده، پیشگویی براساس اعداد و ارقام است. به عبارت دیگر یک آماردان میتواند براساس مجموعه
اطلاعات عددي و بر مبناي مدلهاي ریاضی و مدلهاي نظریه احتمال، پیشگویی کند؛ یعنی به یاري اطلاعات گذشته، نحوه رفتار یک فرآیند را پیشبینی
نماید. از همین رو میتوان گفت که علم آمار نتیجهگیري از جزئیات و یا رسیدن از جزء به کل است. کار علم آمار کمک به تفکر علمی است و آمارشناس کسی
است که مشاهده میکند و اطلاعاتی به دست میآورد و سپس با اطلاعات به دست آمده، اتفاقات و حوادث را پیشبینی میکند.
تواناییهاي لازم :
در یک نظرخواهی که از 12 استاد و 132 دانشجوي آمار دانشگاههاي کشور انجام گرفته است، 10 استاد و 99 دانشجو، قوي بودن در علم ریاضی را براي
موفقیت در رشته آمار ضروري دانستهاند. چون مباحثی که در علم آمار مطرح میشود با ریاضیات ارتباطی تنگاتنگ دارد و در واقع علم آمار یکی از شاخههاي
مهم از علم ریاضیات است. بنابراین دانشجوي آمار باید در درس ریاضی قوي باشد و ابتکار و توانایی تجزیه و تحلیل و حل مسائل ریاضی را داشته و به آموزش و
یادگیري علوم کامپیوتر علاقهمند باشد.
موقعیت شغلی در ایران :
بیشتر سازمانهاي دولتی از آمار براي ارائه ارقام و اعدادي که مربوط به فعالیتهاي واحدهایشان میشود، استفاده میکنند و چون این کار را چندان تخصصی
نمیدانند به جاي به کارگیري کارشناسان آمار از افرادي بهره میبرند که آشنایی مختصري با این علم دارند. در حالی که اکثر برنامهریزيهاي زیربنایی کشور را
میتوان با استفاده از روشهاي پیشرفته آمار انجام داد. البته گمنام بودن علم آمار و کاربردهاي آن در جامعه، مانع از جذب فارغالتحصیلان رشته آمار نشده
است بلکه بسیاري از استادان و دانشجویان این رشته معتقد هستند که فارغالتحصیلان آمار کمتر با مشکل بیکاري روبرو میشوند. فارغالتحصیلان این رشته
میتوانند در سازمان برنامه و بودجه، مرکز آمار ایران، بانکها، ادارات بیمه، مراکز صنعتی و کارخانجات ، واحدهاي آماري وزارتخانههاي مختلف همچون جهادکشاورزي، کار، بهداشت، اقتصاد و امور دارایی، فرهنگ و ارشاد اسلامی و به طور کلی در هر مرکزي که نیاز به جمعآوري و تجزیه و تحلیل آمار و اطلاعات دارد،
مشغول به کار شوند.
درسهاي این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه :
ریاضی عمومی، مبانی اقتصاد، مبانی جامعه شناسی ،مبانی جمعیت شناسی ، فیزیک پایه ، آمار و احتمال ، روشهاي آماري، مبانی ریاضی.
دروس تخصصی :
ریاضی براي آمار، جبر خطی براي آمار، آنالیز ریاضی ، مبانی کامپیوتر و برنامهنویسی ، احتمال و کاربرد آن ، آمار ریاضی، روشهاي ناپارامتري ، رگرسیون ،
طرح آزمایشها، روشهاي نمونهگیري ، فرآیندهاي تصادفی ، سريهاي زمانی، زبانتخصصی ، روشهاي پیشرفته آماري ، روشهاي چند متغییري گسسته ،
روشهاي چند متغییري پیوسته، محاسبات آماري با کامپیوتر، کنترل کیفیت آماري، پروژه.